Heb jij thuis een plek die helemaal voor jou is? Waar jouw spullen liggen en waar jij je terug kunt trekken en je op te laden? Om de dingen te doen die je puur doet omdat ze belangrijk zijn voor jou?
Een altaar is een prachtige manier om daar vorm aan te geven.
Een altaar is een gewijde plek. Een tafel, kastje, schaal of kleed (of zoals mijn vriendin Camile altijd zegt: ‘desnoods één plank in een kast’) met daarop de dingen die heilig zijn voor jou. Met heilig bedoel ik: voorwerpen, afbeeldingen, foto’s etc., die jou herinneren aan wat er echt toe doet in jouw leven. Waar wil jij jouw leven aan wijden? Het woord ‘heilig’ wordt in verband gebracht met ‘heelheid’, dus je kunt je altaar ook vullen met dingen die jouw herinneren aan je heelheid. De magische lijm die jou heelt als je je gebroken voelt. Je kunt het ook zien als symbolen voor die krachten die jij graag in je leven toe wil laten. Of dat nu de energie van vuur, water of lucht is, de aanwezigheid van een engel, Moeder Aarde, een totemdier, of Geduld, Vergeving, Eigenwaarde, Liefde, Inspiratie of wat dan ook.
Naast een verzamelplaats voor heilige voorwerpen, is een altaar een plek om je terug te trekken en heilig werk te doen. Of dat voor jou nu mediteren, schrijven, bidden, drummen, dansen, huilen, masturberen, zingen, chanten, kleien of schilderen is; wat jou je weer heel laat voelen en je weer oplaadt: dát is jouw heilige werk. Je altaar nodigt je uit om terugkerende of spontane rituelen uit te voeren: bewuste handelingen die voor jou betekenis hebben. Of je nu intenties schrijft bij de Nieuwe Maan en die briefjes op je altaar plakt, met je favoriete olie of crème je handen masseert, een intuïtieve familieopstelling doet of simpelweg een kaars brandt voor iets of iemand; door dit jouw rituelen consequent bij je altaar uit te voeren, laad je deze plek op met energie, intentie en herinnering.
Zo kan jouw altaar een anker worden, dat jou na een tijdje opladen al tot rust of in een bepaalde stemming weet te brengen door er alleen maar naar te kijken of er even bij te gaan zitten. Altaren die lange tijd zijn opgeladen met spiritueel werk, kunnen dit effect ook op anderen hebben. Eer je altaar, door er bijvoorbeeld verse bloemen op te leggen, dingen die je vindt in de natuur, of een vers schaaltje water, een nieuwe kaars. Verplaats en vervang voorwerpen om je altaar aan te laten sluiten bij wat er nú belangrijk voor je is. Maak je altaar schoon, fysiek met een doekje en/of energetisch met salie. Door je altaar te eren, eer je wat echt belangrijk voor je is en eer je dus ook jezelf.
Uiteindelijk is je altaar een visuele reminder dat jij ertoe doet. Een aantrekkingspunt en om je regelmatig terug te trekken om je te herinneren aan wat er werkelijk toe doet en om jouw heilige werk te doen. Dit helpt je om steeds dieper en gemakkelijker in contact te komen met jouw innerlijke waarheid & wijsheid.
Waarom ik iedere moeder een eigen altaar gun
Mijn dochter weet dat mijn altaar heilig is.
En ook al ontging de betekenis van het woord haar, toen ze als tweejarige net groot genoeg was om bij mijn altaartafel te kunnen; de mysterieuze klank ervan en de ernst waarmee ik het uitsprak, boezemde haar wel respect en ontzag in. In die zin voelde ze de betekenis van het woord juist perfect aan! Lou was in het bijzonder fan van mijn totemdier van het noorden: een slakje gemaakt van klei, met een écht slakkenhuisje op zijn rug. Toen ze hem voor het eerst oppakte, zei ik nog tegen mezelf: ‘Ach doe niet zo moeilijk, Monique, laat haar toch met dat slakje spelen als ze ‘m zo leuk vindt – als ie stuk gaat maak je toch gewoon een nieuwe?’
Maar dit was niet innerlijk waar voor mij. Hoe ik het ook probeerde te relativeren, in mijn lijf voelde ik een ferme weerstand, iedere keer dat zij het kleine slakje oppakte. In alle eerlijkheid zou ik het echt heel erg vinden als hij stuk zou vallen. Niet alleen om de liefde waarmee ik ‘m had gemaakt, maar ook om waar deze slak voor mij voor stond en wat hij me in een trancereis had geleerd: om de dingen op mijn eigen tempo te doen, met oog voor detail en me te realiseren dat zodra ik een bepaalde kant op was vertrokken, we ons al in die windrichting begaven en er dus geen enkele haast was, omdat we ons al in onze bestemming bevonden. Naast deze symbolische betekenis, ging het nog verder: dit ging ook over mijn recht om te zeggen: ‘Dit is van mij.’ ‘Dit is van mij en het is belangrijk voor me. Ik heb het recht om te bepalen wie hier aankomt en wanneer, op welke voorwaarden, of helemaal niet.’ En dus legde ik haar (en mezelf) uit dat dit een heilig slakje was. ‘Heilig betekent: iets dat belangrijk is voor mij, dat ik graag heel wil houden en waar anderen niet aan mogen komen zonder mijn toestemming. Ik bepaal of je eraan mag komen, wanneer en hoe lang. En daar ga ik niet over in discussie.’
Zo leren mijn dochter en ik samen, via mijn altaar, dat een vrouw, een moeder, het recht heeft om dingen voor zichzelf te hebben. Om te mogen beschermen wat belangrijk, wat heilig is voor haar is. En de dingen te doen die alleen voor haarzelf belangrijk zijn. En dat zij bepaalt welke dingen dat zijn. Al is het een zelfgemaakte slak van klei. Dat is meteen haar voorbeeld voor hoe zij zichzelf mag respecteren als ze later zelf moeder wordt. Het leert haar dat een vrouw het recht heeft haar grenzen aan te geven en dat die niet onderhandelbaar zijn.
Op een ander moment heb ik haar uitgelegd dat haar vagina heilig is. Dat haar hele lichaam heilig is. En dat zij dus mag bepalen wie eraan komt, wanneer en hoe lang, of helemaal niet. Dat zij de grenzen bepaalt en dat die niet onderhandelbaar zijn.
Waarom ik ieder kind een moeder met een eigen altaar gun
Dr. Brené Brown zegt: “Kinderen leren grenzen stellen door hoe ze zien dat jij je eigen grenzen bewaakt.” Als je toegeeft, geef je je kinderen het voorbeeld dat het okay is om onder druk te bezwijken en je grenzen bij te stellen. Ze geeft daarbij dit voorbeeld: “ Stel dat mijn dochter Ellen aandringt en zegt ‘Maar ík wil het wel, ik wil het zooo graag!’ en ik ga overstag. Tien jaar verder. Ze is zestien jaar en zit op de achterbank van een auto, samen met een jongen met wie ze op date is. En hij dringt aan en zegt ‘Maar ík wil het wel, ik wil het zooo graag.’ Dan heb ik haar voorgeleefd dat het okay is om toe te geven op het moment het lastig is om ‘nee’ te zeggen.”
Als Lou tóch mijn slakje pakt, met haar welbekende, superschattige ‘ik weet dat het niet mag maar ik wil het zo graag’ – lachje, dan lach ik even liefdevol terug en meestal is mijn geopende hand met betekenisvolle blik en de tekst ‘dat is mijn heilige slakje’ genoeg voor haar om het slakje terug te geven, hoe jammer ze dat ook vindt. Als ze ‘m stevig vasthoudt of er zelfs mee wegrent, pak ik het slakje af en spreek haar streng toe. ‘Ik begrijp hoe lief je het slakje vindt. Maar het is mijn slakje en ik bepaal of je ‘m vast mag houden. Ja, daar mag je teleurgesteld over zijn.’ Uiteindelijk zijn we samen een slakkenhuisje gaan zoeken in de tuin en hebben we daar een slakje speciaal voor haar van gemaakt. Dit is haar heilige slakje en zij mag bepalen wie hem vasthoudt, wanneer en hoe lang. Heerlijk vindt ze dat: ‘Ik bepaal over mijn slakje.’
Als ze gedachteloos aan mijn lijf zit te friemelen en ik zeg ‘stop’ en ze stopt niet, vraag ik of ze me heeft gehoord. Gaat ze dan nog door, dan word ik boos. Ik heb me daar een tijdlang schuldig over gevoeld, dat boos worden. Tot ik me, mede dankzij het voorbeeld van Brené Brown met haar dochter, realiseerde dat dit precies het voorbeeld is dat ik Lou mee wil geven: als iemand aan haar lijf wil zitten en niet luistert naar haar ‘stop’, hoop ik van harte dat ze boos wordt. En ja, dan hoop ik ook dat als hij of zij dan doorgaat, dat ze die persoon dan wegduwt. En dus duw ik mijn dochter (uiteraard door het verschil in kracht niet harder dan nodig) weg als zij over mijn grenzen gaat. Dat is geen straf, maar een consequentie van over grenzen gaan.
Als ze vervolgens schrikt of gaat huilen door mijn boze stem of handelen, dan ben ik meteen weer haar veilige ruimte, waarin ze deze gevoelens mag uiten. ‘Ik begrijp dat je verdrietig/boos/bang wordt als mama je wegduwt. Dat is okay. Het is niet okay om aan mijn lijf te komen als ik ‘stop’ zeg. Omdat je toch doorging, heb ik je weggeduwd.’ Daarna geef ik haar liefdevolle aandacht en vertel haar dat ze bij mij mag leren en fouten mag maken en dat ik nog evenveel van haar houd. Zo klein als ze is, is dit voor haar verre van verwarrend, het is juist glashelder:
Wees als een leeuwin, die, getergd door één van haar welpjes die maar in haar oor blijft bijten, een zachte knauw teruggeeft. Waarna ze het welpje liefdevol begint te likken, waarmee ze zegt: ‘Wat je deed was niet okay én ik hou onvoorwaardelijk van je.’
Het hebben van een eigen altaar gaat zoveel verder dan een tafel met mooie spulletjes. Het hebben van een eigen altaar met dingen die heilig zijn voor jou en waar jij jouw heilige werk verricht, is een geweldige metafoor én oefenterrein voor het eren, serieus nemen, verzorgen en beschermen van wat belangrijk is voor jou.
Yes, we need love. Now more than ever. Not just to feel better, but to get well.
How does that translate to a virus that made us agree to socially isolate ourselves?
Let me first get into the healing capacity of love itself.
We might think that ‘love heals’ is just a metaphor that just looks nice on a pink & fluffy bumper sticker (or graffiti walls for that matter).
However, it is biologically & scientifically true.
As a doula, I’ve witnessed the biological healing power of love many times.
Let me give some examples:
A baby who was born after a long and trying labor was taken away from the mother after birth to be given an oxygen mask in the other corner of the room. It didn’t seem to help. The nurses looked extremely worried. One said “I’m afraid we have to take him to NICU.” The other said: “Not before mom gets to say goodbye.” The mother got her baby back, placed him on her chest, she cuddled him, stroked his little arms and spoke to him so lovingly (“Hey little one, look how beautiful you are. We’ll see each other soon, I promise.”). The baby pinked up immediately and the nurses decided that in this condition the baby could stay with the mother. The nurse who had pleaded for the mom to be able to say goodbye to her baby commented “Of course, I’ve seen this many times: baby’s best place in the world is with mom. It’s the love.”
Another mother’s bed was rolled back into the room, back from the operating room. Her baby was born by cesarean section, which she had so longed to avoid. She looked pale and far away. Her baby was lying at her feet, covered in a blanket. I hesitated, as it almost seemed she would want to be left alone. I approached her softly. Asked how she was doing and I stroked her hair, as I’d been doing all through labor. “Not so well.” “Feeling nauseous?” I asked, as many moms experience this after surgery. She nodded. “And I lost a lot of blood. The bags just came and came.” The color seemed to return to her face. She lifted her head to look at her baby boy. The nurse helped her and handed her her baby. Together we looked at him. “What a pretty baby. Such beautiful hair. Look at those tiny fingers” She started stroking the hair and touching the fingers. She smiled. Then she asked me to help her take off her top, so she could start nursing him. And so she did. The baby latched immediately. She looked proud.
This is magic and it isn’t. It’s biologically logical: loving touch stimulates the hypothalamus to produce oxytocin, which is both a hormone as well as a neurotransmitter. It links connection with others to positive feelings of well-being. Oxytocin relaxes the muscles, lowers blood pressure and reduces the production of stress hormones, like cortisol. As soon as oxytocin starts to flow, adrenalin stops flowing. These are mutually exclusive systems. So basically, oxytocin stops stress. Oxytocin helps the immune system, reduces inflammation and promotes wound healing. If you are ill but feel safe and loved, you will heal faster.
As doula’s we learn that oxytocin starts flowing after hugging someone for 20 seconds.
It starts flowing through massage and kind words. Through connection, compassion, understanding. That’s what doula’s do: we provide the love. For both the mother and father-to-be.
Love heals. And the absence of love even costs lives.
Often quoted observations in a Romanian orphanage show us that if babies and young children are just given their food and having their diapers changed, they die three times as often as the ones who also receive loving touch and attention.
Babies who need NICU-care have a larger change of survival if they receive regular ‘kangaroo care’: being placed skin to skin on their parents chests.
Research shows that if patients are cared for in a loving way and if they feel safe and secure, their wounds and inflammations will heal faster than those who don’t.
So with a highly contagious virus like Corona, that leaves me wondering: how unfair that one of the most basic features to heal each other, like loving touch, is the one thing that’s helping this virus spread!
How extremely sad that someone who develops severe symptoms, will be excluded from it more and more. I totally get it that care providers (who are obviously heroes) have to protect themselves and others while treating Corona-patients by wearing masks and gloves. But this is still a tragedy for the patients themselves. That they can’t benefit from the healing power of human touch. Imagine having a severe case of the virus that everyone in the world is scared to death about right now. And then imagine being put alone in a room, while you find it difficult to breathe. The people who come into your room every now and then to perform medical procedures on your body wear masks and gloves.
How safe and loved will that make you feel?
And what about our collective immune system? How can we boost that when we can’t touch, if we’re unable to hug and kiss most of our loved ones?
Fortunately, all’s not lost with the loss of touch.
There are more ways to invite oxytocin to start flowing.
* There’s self-touch: yes, it may feel awkward at first, but hugging yourself, caressing your skin and self massage will get the oxytocin flowing as well. And now we’re talking about it: an orgasm will give the second largest boost of oxytocin possible (after giving birth)!
* There’s eyecontact. Okay, to be honest, it takes loooong eye contact for oxytocin to start flowing, but it’s not going to hurt either. So please, yes, practice your 2 meters of social distancing AND give the one you’re avoiding a loving smile! We’ll all feel a little safer.
* There’s kind words. So please, don’t visit your elderly mother, but call her more often and say nice things to her. Talk kindly to yourself as well.
* There’s humor and laughter and a coziness Dutch people refer to as ‘gezelligheid’.
Please take a nice warm blanket, a pot of hot tea and your favorite feel-good film to watch.
* There’s social media which can be used to spread messages of love or fear.
Please, mind people’s oxytocin vs. adrenalin levels when you’re sharing online.
With everything you express, say, write or body sign, please ask yourself: am I adding to people’s fear, anxiety and stress, or am I spreading a message of love, connection and healing?
And if someone you love ends up in isolation or ER, please remain in loving digital or phone contact with them. They need it more than ever.
Love heals. And we need loads of that right now.
Please stock up on love.
What’s your favorite strategy to keep love & oxytocin flowing in this situation?
Ben je ook klaar met de mythe van het falende vrouwenlijf? Wil je weten hoe wijs en briljant het vrouwelijk lichaam werkelijk is?! Hier zijn 14 wonderfeiten (ja, geen mening maar feiten) die laten zien hoe bijzonder slim je lijf is tijdens zwangerschap, geboorte en kraamtijd.
* Je baarmoeder is een wonderorgaan waar je een baby in kunt laten groeien. In 9 maanden tijd wordt je baarmoeder 500 keer zo groot en dat kan ze prima hebben, om na je zwangerschap weer binnen enkele dagen terug te keren naar haar oorspronkelijke vorm. Wat een transformatie!
* De placenta is een wonderorgaan dat jij maakt speciaal voor je zwangerschap en dat precies weet hoeveel voeding je baby nodig heeft en je baby beschermt tegen bacteriën en infecties.
* Je hart groeit tijdens je zwangerschap. Niet alleen figuurlijk maar ook letterlijk. De ventrikels verwijden zich om al het extra bloed rond te kunnen pompen.
* Tijdens je zwangerschap verscherpen je zintuigen zich, waaronder je reukvermogen. Dit is zodat jij uit de buurt blijft van voor jouw baby gevaarlijke gifstoffen.
* In aanloop naar je bevalling zorgt het hormoon relaxine ervoor dat de banden van je bekken stretchen, zodat je bekken flexibeler wordt.
* Tijdens je bevalling maakt je lichaam het pijnstillende hormoon endorfine aan. Op het hoogtepunt van je bevalling een dosis die 2x zo sterk is als morfine.
* Je stuitje en heiligbeen zijn flexibel waardoor deze naar achteren kunnen bewegen (als je niet op je rug ligt tenminste!). Dit kan tot enkele centimeters meer ruimte geven aan je baby.
* Tijdens de geboorte van je baby wordt je vagina groter en groter. Ze zwelt op en niet alleen je baarmoedermond heeft ‘10 cm ontsluiting’, je vagina ook! Zo kan de baby er door.
* De spieren van je baarmoeder vormen door de ontsluiting een dikke spierlaag aan de bovenkant: die duwen je baby naar beneden.
* Het hoofdje van je baby komt tijdens het persen steeds een klein stukje verder en zakt dan weer terug. Hierdoor kan jouw bekkenbodem zich geleidelijk aanpassen aan de druk en doorbloed blijven. In de meeste gevallen is het zo dat als je hier goed naar luistert (en even wacht met meepersen als het teveel brandt), de kans op uitscheuren klein is.
* Er blijven cellen van jouw baby achter in jouw lichaam, ook in je hart: je houdt je kinderen dus niet alleen figuurlijk maar ook letterlijk in je hart.
* Je hebt sensoren op je borst, die als je baby huid-op-huid tegen je aan ligt, de temperatuur van je baby meten. Als je baby te koud is, warmt je moederlijf zich op tot wel een hele graad om je baby te verwarmen. Als je baby te warm is, koelt je lichaam af tot wel een graad, om je baby af te kunnen koelen tot de juiste temperatuur.
* Als je baby naast je ligt te slapen, dan is de CO2 die jij uitademt een ademprikkel voor je baby om in te ademen.
* Als een vrouw borstvoeding geeft aan een baby en een ouder kind, geeft de borst een andere samenstelling van melk aan elk kind (het speeksel van het kind of de baby communiceert met jouw lijf via de tepels wat er nodig is).
Het vrouwelijk lichaam is zo zo zo wijs!
En dan zou de natuur zo dom zijn om vrouwen collectief ongeschikt te maken om te baren? Hou toch op!
Al deze processen zijn gebaat bij rust en dat het geleidelijk gaat.
Dat je niet gestoord wordt. Dat er geen haast en stress is, en dat er niets geforceerd wordt.
Ook evolutie gaat geleidelijk. We zijn niet van de ene op de andere dag rechtop gaan lopen. ‘Survival of the fittest’ betekent niet dat de ‘sterksten’ overleven, maar degenen met de beste ‘fit’, de ‘meest aangepasten’ dus…en het vrouwenlijf heeft zich briljant aangepast met de spildraai. Dat is dus geen probleem, maar juist een briljante oplossing! En die spildraai is niet van de afgelopen eeuw, die is er al vele eeuwen. En als vrouwen niet geschikt waren geweest om te baren, was onze soort al uitgestorven lang voor het ontstaan van de moderne obstetrie.
En ja ook je bekkenbodem kan zich dus prima aanpassen en herstellen, als het geleidelijk gaat! Als je voldoende beweegt tijdens je zwangerschap, als er niet aan getrokken wordt en je niet geforceerd en onnatuurlijk hard perst tijdens je bevalling en als je genoeg rust neemt in je kraamtijd.
Vertrouw dus met een gerust hoofd en hart op je lijf. En geef haar wat ze nodig heeft om haar bijzondere werk te kunnen doen.
“Bevallen is lichaamswerk”, zei mijn vriendin, die ik had opgebeld om haar te vragen naar haar ervaring met thuisbevallen. Ik wist dat zij na een traumatische ervaring in het ziekenhuis vastbesloten was haar volgende kinderen alleen nog maar thuis te baren. Over de geboorte van haar tweede (inderdaad thuis) was ze juist ontzettend positief. En dat maakte mij nieuwsgierig. Hoe kon iemand nu enthousiast zijn over haar ervaring bij zoiets verschrikkelijks als bevallen? Dacht ik toen nog.
De baas om je eigen lichaam te volgen
Ze legde uit dat ze in het ziekenhuis op haar rug had moeten liggen en dat er allerlei dingen gewoon maar bij haar gedaan werden. Dat was ook mijn angstbeeld. En dat ze thuis zich veel meer de baas had gevoeld, in controle, met alle ruimte om haar eigen lichaam te volgen. “Ik weet niet of ik dat wel kan.” zei ik toen, “mijn lichaam volgen. Ik zit juist altijd veel teveel in m’n hoofd.” En toen zei ze het: “Bevallen is lichaamswerk.” En had ik voor het eerst het idee dat iemand mij een glimp liet opvangen van hoe de ervaring van het baren zelf ook kan zijn.
Bevallen als tandartsbehandeling
Want in de meeste bevallingsboeken las ik vooral over hoe het fysieke er van de buitenkant uitziet, wat er anatomisch gebeurt, en alle mogelijke interventies die er nodig zouden kunnen zijn om de baby eruit te krijgen. Bevallen kwam op me over als een passief gebeuren. Als iets dat ‘ze bij je doen’. Ik associeerde het eerder met een vreselijke tandartsbehandeling en dacht qua pijn en beleving iets te moeten verwachten als het laten verwijderen van mijn verstandskiezen. En dan keer tien.
Maar door dat ene zinnetje – “Bevallen is lichaamswerk” veranderde mijn perceptie, maar dan ook totaal. Ik dacht aan yoga, aan dansen, aan massage, aan haptonomie. Niet dat ik de illusie had dat het een volledig ontspannen spa-ervaring zou worden, maar juist aan hoe krachtig, pijnlijk, verfijnd het samenwerken van je geest met je lichaam kan zijn.
Ontdekkingsreiziger van je eigen lichaam
Als jong meisje had ik al eens ervaren wat er gebeurde als ik met mijn aandacht volledig naar mijn lichaam ging. Dan lag ik in bed met koude voeten. En in plaats van op te staan en een kruik te pakken, ging ik vol interesse en nieuwsgierigheid met al mijn aandacht naar de kou toe. Daar ga ik. Als een ontdekkingsreiziger betreed ik het onherbergzame gebied van mijn koude voeten. Hoe voelen die nu eigenlijk echt? Welke vorm heeft de kou? Welke kleur? Waar begint het en waar houdt het op? Voel ik het meer in mijn rechter- of in mijn linkervoet? Hee, en hoe kan het dat ik mijn kleine teen helemaal niet voel? Hoe voelt dat eigenlijk: ‘ergens geen gevoel in hebben’? Het lijkt verdoofd, of nee, wacht, ik voel toch een klein prikje in het midden van het bovenste kootje.
Kou in warmte omzetten
En dan deed ik iets grappigs. Ik stelde mij voor dat de stekende pijn en de tintelingen die ik ervoer, dat dit geen signalen van kou waren, maar van hitte. Hitte kan toch ook tintelend voelen? Of steken? En soms lukte dat. Om de kou te ervaren als warmte. Nog steeds pijnlijk, maar wel anders. En of het nu kwam door de kracht van de aandacht, de ontspanning of simpelweg de tijd, vaak werden mijn voeten dan uiteindelijk daadwerkelijk warm. En ik voelde me daar trots op! Dat ik mijn voeten warm had kunnen maken, door ze te voelen en bewust te ervaren. Dat ik kou in warmte om had kunnen zetten, als ware ik een alchemist. Dat woord kende ik toen natuurlijk niet en ik had in die tijd ook nog nooit van mindfulness gehoord, laat staan dat iemand me dit als oefening had opgegeven. Het was wat er vanzelf gebeurde als ik met nieuwsgierigheid naar mijn eigen ervaring keek. Nou, er niet alleen naar keek, maar er met aandacht en openheid naar toe afreisde.
Een huwelijk tussen lichaam en geest
Dat is voor mij de essentie van lichaamswerk. Je geest dicteert je lichaam niks en legt haar niet iets op, maar luistert naar wat zij te zeggen heeft, komt heel dichtbij, blijft erbij, bij de ervaring, die zij vanuit een open nieuwsgierigheid onderzoekt. Een ontmoeting. Een wederzijdse uitwisseling. Een huwelijk. Ja te zeggen tegen wat ze daar aantreft. En er zeker niet mee in gevecht te gaan. Een bereidheid haar ten volle te accepteren.
Om met haar te dansen, bij wijze van spreken.
De kwaliteit van je eigen aandacht
En er zijn zoveel verschillende manieren om daarmee in contact te komen. Om dit te leren, om op zo’n manier bij de ervaring van je eigen lichaam te blijven: mindfulness, haptonomie, dansen, yoga, meditatie, visualisatie, mantra’s, hypnobirthing, massage, reiki, healing, zingen, bewegen in water en ga zo maar door. De mogelijkheden zijn eindeloos. Eigenlijk maakt het niet uit wat je doet. Het helpt wel als het iets is dat je ook gewoon leuk vindt om te doen. Uiteindelijk staat of valt alles bij de kwaliteit van je eigen aandacht: doe je gewoon de pasjes of de asana’s, ga je gewoon liggen op de massagetafel, of gebruik je wat je doet of ervaart om echt naar binnen te gaan en met nieuwsgierigheid te kijken naar wat er zich nu eigenlijk afspeelt in je lichaam.
In gesprek met je lichaam
Voor de een werkt het goed om het lichaam in stilte te ervaren (bijvoorbeeld door meditatie, mindfulness of visualisatie). Anderen raken daardoor veel te snel afgeleid. Ik had bijvoorbeeld zelf een periode in mijn leven waarin ik door te mediteren eigenlijk alleen maar meer in mijn hoofd leek te komen. Het lukte me toen op de een of andere manier maar niet om niet te vechten tegen de gedachten. Toen ontdekte ik dansexpressie (5 ritmes) en ik was verkocht. In contact komen met je lichaam door te bewegen. Vanuit verschillende ritmes je eigen ritme weer vinden. Het dansen voelde voor mij als een dialoog met mijn lichaam. Een gelijkwaardig gesprek, een uitwisseling van gedachten, sensaties en gevoelens. Ik leerde voelen wat mijn lichaam nodig had. Voelde mijn rechterschouder stijf aan, dan bewoog ik daar doorheen. Dansen werd zo als een autonome vorm van massage. Mijn lichaam sprak, mijn geest luisterde en ik reageerde daar dan weer op met een beweging.
Bevallen ís lichaamswerk
En zo ging het ook tijdens mijn bevalling. Mijn vriendin kreeg gelijk. Mijn bevalling leek in niks op een tandartsbehandeling; bevallen is lichaamswerk. Tijdens het opvangen van de weeën lag ik in mijn bevalbad. In het warme water kon ik met mijn 42 weken zwangere buik toch soepel en vrij bewegen en verschillende houdingen aannemen. Ik deed gewoon wat het lekkerste voelde. Mijn lichaam leidde me. Tijdens het persen bleek dit nog belangrijker. Door echt goed te voelen waar ik de wee precies ervaarde, kon ik voelen welke richting ik op mee kon persen. Dat was verrassend genoeg veel meer naar achteren dan als je het aan mijn hoofd had gevraagd wat een logische richting was. Elke paar weeën veranderde ik van houding en dat gebeurde in een heel ander ritme dan tijdens de ontsluitingsweeën. Ik had het gevoel dat ik de beweging van mijn baby door het geboortekanaal kon volgen. Door daarop te reageren bewoog ik. En zo hielp ik haar mee om naar buiten te komen. Mijn lichaam sprak, mijn geest luisterde en ik reageerde daar dan weer op met een beweging.
Ja, echt als in een dans.
Wil je weten hoe zwangerschapsdans je kan helpen meer in contact te komen met je lijf?
“Heb je zelf dan ook gedanst tijdens je bevalling?”
Nee! Helaas niet…is mijn eerlijke antwoord.
Ik heb zwangerschapsdans pas ontdekt ná mijn bevalling.
Nu ik er zelf les in geef en de voordelen ken, zou ik het een volgende keer zeker wel doen.
Springen, draaien en over de grond rollen
Het had wel zomaar gekund, dansen tijdens mijn bevalling. Ik heb immers mijn hele leven gedanst. Tijdens mijn zwangerschap was ik echter gestopt met mijn wekelijkse moderne dansles. Het springen, draaien en over de grond rollen voelde met mijn zwangere buik niet goed meer, net als het gedreun op mijn bekken en banden tijdens het hardlopen. Ik heb nog wel gezocht naar een speciale zwangerschapsdansles, en me zelfs opgegeven voor een proefles. Alleen…ik moest er een half uur voor rijden en daar zag ik – moe (understatement) als ik was tijdens mijn zwangerschap – als een berg tegenop. Dus uiteindelijk ben ik niet gegaan.
Couch potato
Zelf was ik tijdens mijn eigen zwangerschap dus niet bepaald een goed voorbeeld van wat ik nu uitdraag met Rock your Baby: een actieve zwangerschap. In het begin ging ik nog braaf elke dag een half uurtje wandelen en af en toe zwemmen. Maar net als zoveel zwangere vrouwen kwam ik terecht in de spiraal van: moeheid – nergens zin in – op de bank gaan hangen – niet bewegen – geen energie – zwaar gevoel – helemaal geen zin om nog iets te ondernemen – op de bank gaan liggen wachten tot de bevalling. Ik was echt een couch potato die laatste weken…
Minder actieve zwangerschap, zwaardere bevalling
Dat is niet bevorderlijk voor je humeur en ook niet voor je bevalling. Onderzoek* laat namelijk duidelijk zien dat vrouwen die actief blijven tijdens hun zwangerschap en bevalling gemiddeld kortere bevallingen hebben, minder pijn ervaren en minder medische ingrepen ondergaan. Die ingrepen zijn mij gelukkig bespaard gebleven, maar mijn bevalling was lang en ook behoorlijk pijnlijk. Toen ik tijdens mijn opleiding tot doula en de training tot Dancing For BirthTM-instructeur leerde welk bevallingspatroon doorgaans hoort bij weinig actief zijn tijdens de zwangerschap schrok ik, want ik herkende me er volledig in: een lange periode van voorweeën (check), start-stop-patroon (check; gedurende 5 nachten leek de bevalling rond 4.00u begonnen te zijn, om in de ochtend steeds weer op te houden), veel rugweeën (check, en die ook niet ophielden in de pauzes tussen de weeën wat ik heel gemeen vond) en veel pijn tijdens de bevalling (ik heb natuurlijk geen vergelijking, maar check) en over tijd gaan (net geen check; met 42+0 ben ik uiteindelijk bevallen). Wel thuis, omdat ik écht geen inleiding wilde, wist dat ik dit kon weigeren en bleef vertrouwen dat mijn lichaam dit zelf zou kunnen. Uiteindelijk heb ik het op pure wilskracht en met slapen tussen weeën door volgehouden en kijk ik dankzij mijn bevalbad en de liefdevolle steun van mijn man, vroedvrouw en doula toch met een goed gevoel terug op mijn bevalling.
Voortschrijdend inzicht
Maar toch… met de kennis en ervaring die ik nu heb, ben ik van plan het een volgende zwangerschap (als die mij gegund is) heel anders aan te pakken. Van die bank af! De moeheid verslaan en me veel fitter blijven voelen. Ik ga dansen. En ik wil blijven dansen. Tijdens mijn zwangerschap – en ook tijdens mijn bevalling.
Dansen tijdens je bevalling
Ja dat kan dus! Heb je de filmpjes al eens gezien, die viral gingen, van vrouwen die (soms zelfs samen met hun gynaecoloog of verloskundige) stonden te dansen tijdens hun bevalling? Het gaat hier natuurlijk niet om ingewikkelde choreografieën en grand jetés en pirouettes komen er gelukkig niet aan te pas. Wel draaien met je heupen a la Beyoncé en fijne, soepele en ritmische bewegingen die je helpen om ruimte te creëren in je bekken. Je baby vindt die soepele heupen en extra ruimte ook wel fijn, want zo kan hij zijn optimale positie innemen, waardoor je bevalling dus daadwerkelijk sneller en soepeler kan verlopen. Bovendien beval je al dansend dus automatisch rechtop. Hierdoor heb je de zwaartekracht mee en blijft er zuurstofrijk bloed via de placenta naar je baby stromen. Dit is dus veiliger voor je baby, wat ook kan verklaren waarom er bij vrouwen die rechtop en actief bevallen minder vaak medisch wordt ingegrepen. Je houdt zo ook makkelijker de regie in eigen hand dan wanneer je op bed gaat liggen. Bovendien is dans de bewegingsvorm waar je de meeste oxytocine en endorfine mee aanmaakt. En laten dat nou nét de hormonen zijn die je nodig hebt voor krachtige weeën en om te kunnen omgaan met de pijn. En om je goed te voelen. Zet ‘Run the world (girls)’ erbij op en je hebt het ultieme recept om je sterk en zelfverzekerd te voelen.
Doorbreek de spiraal!
Voel je je eigenlijk te moe om te bewegen tijdens je zwangerschap?
Doorbreek de spiraal en kom naar ‘Rock your Baby!’. In de wekelijkse lessen volg je je eigen tempo. Je hoeft je niet in het zweet te werken, je leert juist om naar je lichaam te luisteren, terwijl je op een ontspannen manier en van binnenuit heel veel leert over bevallen. De bewegingen en technieken in de lessen zijn onder andere van ‘Dancing For BirthTM’: speciaal ontwikkeld voor je zwangere lichaam en veilig voor jou en je baby.
De energie die het je kost om ervoor van de bank af te komen, krijg je tienvoudig terug en zorgt er juist voor dat je er niet meer de hele tijd op hoeft. 🙂
* Lees hier meer over het onderzoek naar de effecten van beweging, dans en verticaal bevallen op je gezondheid en die van je baby: http://dancingforbirth.com/wp-content/uploads/2015/08/infosheet.pdf
